Den Haag Zuidwest ondergaat de komende decennia een transformatie van wereldformaat. 2040 is de stip op de horizon: dan moeten de bewoners van Moerwijk, Morgenstond, Bouwlust en Vrederust dezelfde kansen hebben als de rest van Den Haag. Honderden miljoenen worden door het Rijk en de gemeente gepompt in de renovatie en verduurzaming van duizenden sociale huurwoningen en de bouw van tienduizend extra woningen, maar met ‘stenen’ alleen los je de problemen van Zuidwest niet op. Met het Nationaal Programma Zuidwest bundelen bewoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties, onderwijsinstellingen, gemeente en het Rijk daarom samen de krachten om bewoners onder meer aan het werk te helpen en onderwijs- en taalachterstanden weg te werken.
“Twee tot drie keer zoveel bewoners in Zuidwest zijn afhankelijk van een bijstandsuitkering in vergelijking met de rest van Den Haag”, vertelt directeur Chris Schaapman van het Nationaal Programma Zuidwest. Ook worstelt één op de vijf huishoudens met rondkomen en schulden en ligt de levensverwachting in dit deel van de stad tien jaar lager. “Over de hele linie is sprake van grote achterstanden in vergelijking met de rest van Den Haag. Dat vergt een grote investering. Samenwerking is hierbij dé sleutel tot succes. Dat doen we onder de paraplu van het Nationaal Programma Zuidwest.”
Schildersvak onder de knie in acht weken
Binnen dit Nationaal Programma lopen op dit moment in totaal zo’n honderdtwintig projecten op het gebied van wonen, onderwijs, sociale samenhang, veiligheid, gezondheid en werk. Aan het hoofd van iedere pijler staat een zogeheten alliantieraad die bestaat uit experts, bewoners en ondernemers met verstand van zaken. Eén van deze projecten uit het Nationaal Programma is het aanbieden van korte en gratis vakopleidingen in De Meppel, de nieuwste locatie van ROC Mondriaan. “Dan moet je denken aan het leren van het schildersvak in acht weken of een opleiding tot wijkbeheerder bij een woningcorporatie”, legt Schaapman uit. “Dat doen bedrijven samen met ROC Mondriaan. In gezamenlijkheid wordt de puzzel gelegd en bekeken wat er nodig is.” Dat heeft al mooie resultaten opgeleverd: er zijn negen schilders, dertien onderhoudsmedewerkers en vijf groenbeheerders opgeleid en naar een baan gestroomd. “Waarvan een groot deel eerder een bijstandsuitkering had”, wijst Schaapman. “Zelfs mensen zonder woning zijn een opleidingstraject ingegaan. Het gaat daarbij niet alleen om het leren van vaardigheden, maar ook om het opbouwen van een werkritme.” Veertien personen volgen op dit moment een opleiding om wijkbeheerder te worden.
Werk van waarde
De kracht van het programma is dat de projecten van onderop ontstaan en alle gebieden bestrijken. Van investeringen in broodnodige voorzieningen, zoals scholen en werkplekken tot een gratis sport- en spelroute die onlangs werd geopend in Zuidwest, en buurtbanen. “Die laatste kunnen een opstap zijn naar werk, maar het kan ook zijn dat mensen een doel krijgen in het leven. Ik noem dat werk van waarde: klaarstaan voor een ander”, stelt Schaapman. Boven op een uitkering krijgen inwoners met een buurtbaan, denk aan bijvoorbeeld het schoonhouden van de buurt, een vergoeding. “Door een buurtbaan gaan mensen positiever in het leven staan wat als effect heeft dat er minder een beroep op zorg wordt gedaan”, legt de directeur van het Nationaal Programma Zuidwest uit. Op iedere basisschool komt naast het maatschappelijk werk een brugfunctionaris. “Als er thuis financiële problemen zijn kan dat doorwerken naar het kind. Een brugfunctionaris kijkt naar wat er in de privésituatie nodig is om ervoor te zorgen dat een kind geen achterstanden meer heeft.” Daarnaast wordt fors geïnvesteerd in gratis voorschoolse opvang. “We moeten de vicieuze cirkel doorbreken: nu zie je achterstanden van generatie op generatie opstapelen. Door meer handvatten te geven, worden deze patronen doorbroken.”
Oud huis met potentie
Schaapman ziet Zuidwest op dit moment als een oud huis waar je doorheen moet kijken. “Er liggen talloze kwaliteiten in dit gebied, denk aan het vele groen rondom de woningen. Er is genoeg potentie.” Hij is ervan overtuigd dat in twintig jaar tijd Den Haag Zuidwest ‘zich kan meten met het Haags gemiddelde’. “Dat ook de inwoners van Zuidwest dezelfde kansen hebben als Hagenaars in andere wijken.”
Bekijk op www.npzw.nl het uitvoeringsprogramma voor de komende vier jaar van het Nationaal Programma Zuidwest.
✍️ Tanja Verkaik
📸 Bas Adriaans
