Den Haag heeft aanzienlijk minder traditionele hofjes dan steden als Leiden en Haarlem. Wel zijn er veel exploitatiehofjes. Ooit werden hofjes verguisd vanwege de slechte omstandigheden, tegenwoordig zijn ze populair bij studenten en jongeren.
Het scheelt maar één letter. Toch zijn de Haagse hofjes veel minder bekend dan de befaamde koffiesnoepjes. Den Haag heeft ook veel minder hofjes dan steden als Leiden en Haarlem. Van de ongeveer honderd hofjes die ons land nog telt, zijn er zo’n tien in Den Haag te vinden. Althans, wanneer het gaat om het traditionele hofje: een tuin of hof met langs de vier zijden kleine huisjes, een poort en een regentenkamer.
Het Hofje van Hoogelande aan de Johannes Camphuysstraat wordt nog steeds bewoond
door uitsluitend gelovige 55+ vrouwen
De huisjes waren bestemd voor minvermogenden, meestal oude ongehuwde vrouwen en weduwen. Een speciale groep waren de begijnen: vrouwen die hun leven aan God gewijd hadden, maar niet ingetreden waren in een kloosterorde. Bewoning was meestal gratis. Soms kregen de bewoonsters bescheiden maand- of jaargeld of steun in natura. In ruil moesten zij lid van de voorgeschreven kerk zijn, een onbesproken levenswandel hebben en zich aan strenge regels houden.
De oprichters waren rijke vrouwen of mannen, die zich het lot van arme bejaarden en zieken aantrokken. Omdat de hofjes degelijk gebouwd waren – soms onder architectuur – en de regenten voor de instandhouding konden putten uit aanzienlijke vermogens bleven ze in stand. Al werden sommige gesloopt om ruimte te maken voor het toenemende verkeer.
Exploitatiehofjes voor snelle winst
Vele malen talrijker waren de exploitatiehofjes. In 1890 woonde daar 71% van de Haagse bevolking. Meer lezen over de hofjes van Den Haag? Klik dan hier en lees snel verder op pagina 102 t/m 106 van LEVEN! magazine.
Vrienden van Den Haag
De Vrienden van Den Haag bewaken bij bouwplannen in de stad de juiste balans tussen behoud en vernieuwing. In deze exclusieve serie belichten zij telkens een opvallend stedenbouwkundig onderwerp. Meer informatie is te vinden op www.vriendenvandenhaag.nl
Tekst Christine Sijbesma, Leo Oorschot
Fotografie Jacob Bijl, Haagse Beeldbank, Willem Vermeij
